Al op jonge leeftijd beginnen kinderen met leren van rekenen. In groep 3 en 4
van de basisschool wordt een groot deel van de basis gelegd voor het rekenen in
de bovenbouw. Desondanks kan het zijn dat kinderen vroeger of later te maken
krijgen met rekenproblemen. Het is echt belangrijk om problemen met rekenen
tijdig te ontdekken, zodat je er misschien wat aan kunt doen. Wat zijn die
rekenproblemen nu eigenlijk, wat zijn de gevolgen en hoe kun je rekenproblemen
voorkomen als ouder en leerkracht? In dit artikel gaan we er dieper op in.
Wat zijn rekenproblemen?
Rekenproblemen ontstaan als een kind niet meer mee kan komen met de rest van de
klas. Zo’n rekenprobleem kan best klein zijn, maar ook heel groot. Bij een
rekenprobleem mist een kind kennis en vaardigheden om een deel of geheel van
een som op te lossen. Als een rekenprobleem niet wordt verholpen, zal de
achterstand mogelijk groter worden. Daarmee nemen ook problemen in het leren
rekenen verder toe. Naarmate de kinderen de bovenbouw betreden moeten ze heel
veel vaardigheden kunnen aanroepen en is het dus van groot belang
rekenproblemen te hebben verholpen.
Gevolgen
Het leren rekenen wordt stapje voor stapje opgebouwd vanaf de laagste klassen.
Getalbegrip wordt al snel gevolgd door optellen en aftrekken en al snel voegen
zich daar de andere rekenvaardigheden bij, zoals delen, vermenigvuldigen,
rekenen met breuken, kommagetallen, procenten, maten en gewichten. Kortom: een
rekenprobleem heeft op alle onderdelen een behoorlijke invloed. Als een kind de
tafels niet goed beheerst wordt het vrijwel onmogelijk om later te rekenen met
breuken en cijferen. Dit kan leiden tot frustratie bij een kind, waardoor er
iets ergers gebeurt: de motivatie brokkelt geheel of gedeeltelijk af en een
kind ziet op tegen het rekenen. Omdat rekenen veel tijd kost is het erg
belangrijk dat kinderen gemotiveerd blijven. Verkeerde rekenstrategieën op de
basisschool hebben ook gevolgen voor het middelbaar onderwijs, want daar worden
vakken gegeven die op rekenen stoelen.
Rekenproblemen voorkomen
Het mag zeker niet de bedoeling zijn om rekenproblemen te laten waar ze zitten.
Sterke leerkrachten hebben oog voor hun leerlingen en kunnen startende
problemen signaleren en ermee afrekenen in de les. In dat geval hebben we het
over een gecontroleerd rekenprobleem en dat hoeft geen verdere gevolgen te
hebben. Maar wanneer een kind steevast dezelfde fouten blijft maken en
vaardigheden niet zal snappen, is het zaak om in te grijpen. De meeste
problemen in het rekenen zijn gelukkig te herleiden naar de basis: getalbegrip
en het beheersen van de tafels. Dit zijn voorbeelden van vaardigheden die zowel
thuis als op school geoefend en versterkt kunnen worden. Rekenspelletjes kunnen
een belangrijke rol spelen bij het oplossen van rekenproblemen en kun je
makkelijk en overal spelen.
Overzicht rekenspelletjes
Wil jij rekenproblemen voorkomen aan de hand van spelletjes? We zetten ze graag
op een rijtje:
Dobbelen
Wie gooit de meeste ogen op 1 of 2 dobbelstenen? Handig spelletje voor
rekenproblemen in groep 3 en 4.
Oorlogje
Pak een pakje speelkaarten en neem alleen de cijfers. Deel de kaarten op en
draai beurtelings een kaart om. De hoogste score wint.
Optellen en aftrekken
Spreek een getal af dat je erbij of eraf doet. Noem daarna een ander getal en
laat je kind het getal er steeds er dan bij doen of afhalen. Hoe ver kan je
kind komen?
Tafelhappertjes
Tafels zijn heel vaak een groot probleem bij rekenen maar kun je goed trainen
door het maken van een tafelhappertje. Maak bij voorkeur per tafel een eigen
happerttje. In een later stadium kun je de lastigste opschrijven in een eigen happertje.
Het schakelspel
Speler 1 start met het noemen van een som, speler 2 gaat verder met het
antwoord. Zoals 2 + 2 = 4, 4 + 3 = 7, 7 + 4 = 11 enzovoorts. Hoe ver komen
jullie? Een afspraak op school is zo gemaakt en directies vinden het maar al te
leuk om ouders te mogen verwelkomen voor een praatje of een rondleiding.
Slotsom
Het is erg lastig om als kind problemen met rekenen te hebben. Gelukkig zijn er
veel rekenproblemen die snel op te lossen zijn. Als de leerkracht tijdig
signaleert dat een kind niet goed mee kan komen met bepaalde strategieën kan
een rekenprobleem zo worden verholpen. Thuis kun je ook helpen met
rekenproblemen. We deelden in dit artikel een paar spelletjes die kinderen
onbewust laten rekenen. Door dit regelmatig te doen voorkom je op voorhand al
een deel van de rekenproblemen die kinderen tijdens hun schoolloopbaan op
kunnen lopen.